το δραστικό πυρηνικό φορτίο

ΤΟ ΔΡΑΣΤΙΚΟ ΠΥΡΗΝΙΚΟ ΦΟΡΤΙΟ

Η ατομική ακτίνα, η ενέργεια ιοντισμού, η ηλεκτροθετικότητα και η ηλεκτραρνητικότητα καθορίζονται από το ηλεκτρικό φορτίο που αντιλαμβάνεται κάποιο εξωτερικό e , τόσο από τον πυρήνα όσο και από τα άλλα e και των εσωτερικών αλλά και της εξωτερικής στιβάδας.  Ένα εξωτερικό e έλκεται από τα p του πυρήνα και απωθείται από τα άλλα e, οπότε τελικά δέχεται μια έλξη μειωμένη από τον πυρήνα. Το μειωμένο πυρηνικό φορτίο που δρα σε ένα εξωτερικό e λέγεται δραστικό πυρηνικό φορτίο. Τα άλλα e μειώνουν το πυρηνικό φορτίο σε διαφορετικό βαθμό ανάλογα με το πόσο κοντά στον πυρήνα είναι η στοιβάδα στην οποία βρίσκονται. Όμως το κατά πόσο μειώνει το κάθε e το πυρηνικό φορτίο είναι εκτός ύλης. Έτσι π.χ. το δραστικό πυρηνικό φορτίο για ένα εξωτερικό e του ατόμου του θείου με Ζ=16 και με δομή  1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁴  είναι:  16 - 2 . 1 - 8 . 0,85 – 5 . 0,35 = 5,45 ( τα 2e της     1^ης στοιβάδας συνεισφέρουν στην άπωση σε ποσοστό 1, 
τα 8e της 2^ης στοιβάδας σε ποσοστό 0.85 και τα 5 γειτονικά-της ίδιας στοιβάδας  με το εξωτερικό e συμμετέχουν σε ποσοστό 0,35 ).