Η ένωση ενός αρσενικού και ενός θηλυκού γαμέτη (γονιμοποίηση) οδηγεί
στη δημιουργία του πρώτου μας κυττάρου , του ζυγωτού το οποίο έχει 46
χρωμοσώματα. Προφανώς οι γαμέτες μας έχουν 23 χρωμοσώματα ο καθένας
(23+23=46). Οι γαμέτες όμως προέρχονται από την κυτταρική διαίρεση
εξειδικευμένων κυττάρων μας, των άωρων γεννητικών κυττάρων
τα οποία έχουν 46 χρωμοσώματα – όπως και τα σωματικά μας κύτταρα. Άρα
πρέπει να υπάρχει ένας μηχανισμός που μειώνει στο μισό τον αριθμό των
χρωμοσωμάτων των άωρων γεννητικών μας κυττάρων. Αυτός ο τρόπος
κυτταρικής διαίρεσης λέγεται μείωση.
Πριν διαιρεθούν τα άωρα γεννητικά κύτταρα έχουμε τη φάση της προετοιμασίας που γνωρίσαμε στον κυτταρικό κύκλο, τη μεσόφαση. Η μείωση γίνεται σε 2 στάδια, δηλαδή είναι διπλή διαίρεση . Γι αυτό τελικά από ένα μητρικό κύτταρο προκύπτουν 4 θυγατρικά κύτταρα (γαμέτες) με το μισό αριθμό χρωμοσωμάτων σε σχέση με το μητρικό. Και οι 4 αρσενικοί γαμέτες είναι λειτουργικοί, ενώ στη γυναίκα συνήθως είναι λειτουργικός μόνο ο ένας γαμέτης. Σε κάθε μειωτική διαίρεση έχουμε 4 φάσεις: την πρόφαση, τη μετάφαση, την ανάφαση και την τελόφαση. Στην ανάφαση 1 δεν αποχωρίζονται οι αδελφές χρωματίδες , αλλά τα μέλη των ζευγαριών των ομόλογων χρωμοσωμάτων. Τα 2 θυγατρικά κύτταρα που προκύπτουν από την 1η διαίρεση έχουν 23 χρωμοσώματα το καθένα. Μετά την 1η διαίρεση ακολουθεί η 2η διαίρεση, χωρίς να ξαναέχουμε μεσόφαση.
Στην ανάφαση 2 αποχωρίζονται τελικά οι αδελφές χρωματίδες και και οι γαμέτες που προκύπτουν έχουν 23
χρωμοσώματα. # Κατά την πρόφαση 1, συχνά μπερδεύονται οι αδελφές χρωματίδες και γίνεται ανταλλαγή γονιδίων ,οπότε αλλάζει η γενετική σύσταση των χρωμοσωμάτων . Το φαινόμενο αυτό λέγεται επιχιασμός και οδηγεί σε γενετική ποικιλότητα , δηλαδή στην εμφάνιση νέων κληρονομήσιμων χαρακτηριστικών, δηλαδή στην αύξηση της ποικιλομορφίας των ειδών. Αυτό εξασφαλίζει στους οργανισμούς την επιβίωσή τους στο συνεχώς μεταβαλλόμενο φυσικό περιβάλλον.
# # Στην ανάφαση 1 ή στην ανάφαση 2 μπορεί να μη γίνει σωστά ο αποχωρισμός των χρωμοσωμάτων – των ομόλογων ή των αδελφών χρωματίδων (ενός ή περισσότερων ή και όλης της σειράς!!). Σε αυτή την περίπτωση το ζυγωτό που θα προκύψει με γονιμοποίηση δεν θα έχει φυσικά 46 χρωμοσώματα – αριθμητική χρωμοσωμική ανωμαλία.
http://users.sch.gr/ppoulio/Flash_animation/animation_biology/mitosis_miosis%20Blikioy.swf
http://www.youtube.com/watch?v=D1_-mQS_FZ0&NR=1
http://www.cellsalive.com/meiosis.htm
Πριν διαιρεθούν τα άωρα γεννητικά κύτταρα έχουμε τη φάση της προετοιμασίας που γνωρίσαμε στον κυτταρικό κύκλο, τη μεσόφαση. Η μείωση γίνεται σε 2 στάδια, δηλαδή είναι διπλή διαίρεση . Γι αυτό τελικά από ένα μητρικό κύτταρο προκύπτουν 4 θυγατρικά κύτταρα (γαμέτες) με το μισό αριθμό χρωμοσωμάτων σε σχέση με το μητρικό. Και οι 4 αρσενικοί γαμέτες είναι λειτουργικοί, ενώ στη γυναίκα συνήθως είναι λειτουργικός μόνο ο ένας γαμέτης. Σε κάθε μειωτική διαίρεση έχουμε 4 φάσεις: την πρόφαση, τη μετάφαση, την ανάφαση και την τελόφαση. Στην ανάφαση 1 δεν αποχωρίζονται οι αδελφές χρωματίδες , αλλά τα μέλη των ζευγαριών των ομόλογων χρωμοσωμάτων. Τα 2 θυγατρικά κύτταρα που προκύπτουν από την 1η διαίρεση έχουν 23 χρωμοσώματα το καθένα. Μετά την 1η διαίρεση ακολουθεί η 2η διαίρεση, χωρίς να ξαναέχουμε μεσόφαση.
Στην ανάφαση 2 αποχωρίζονται τελικά οι αδελφές χρωματίδες και και οι γαμέτες που προκύπτουν έχουν 23
χρωμοσώματα. # Κατά την πρόφαση 1, συχνά μπερδεύονται οι αδελφές χρωματίδες και γίνεται ανταλλαγή γονιδίων ,οπότε αλλάζει η γενετική σύσταση των χρωμοσωμάτων . Το φαινόμενο αυτό λέγεται επιχιασμός και οδηγεί σε γενετική ποικιλότητα , δηλαδή στην εμφάνιση νέων κληρονομήσιμων χαρακτηριστικών, δηλαδή στην αύξηση της ποικιλομορφίας των ειδών. Αυτό εξασφαλίζει στους οργανισμούς την επιβίωσή τους στο συνεχώς μεταβαλλόμενο φυσικό περιβάλλον.
# # Στην ανάφαση 1 ή στην ανάφαση 2 μπορεί να μη γίνει σωστά ο αποχωρισμός των χρωμοσωμάτων – των ομόλογων ή των αδελφών χρωματίδων (ενός ή περισσότερων ή και όλης της σειράς!!). Σε αυτή την περίπτωση το ζυγωτό που θα προκύψει με γονιμοποίηση δεν θα έχει φυσικά 46 χρωμοσώματα – αριθμητική χρωμοσωμική ανωμαλία.
http://users.sch.gr/ppoulio/Flash_animation/animation_biology/mitosis_miosis%20Blikioy.swf
http://www.youtube.com/watch?v=D1_-mQS_FZ0&NR=1
http://www.cellsalive.com/meiosis.htm
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου